سود هفت میلیارد دلاری 12 شرکت بزرگ جهان از گیاهان دارویی ایران

آغاز صدور گواهی برای تولید گیاهان علوفه‌ای و زینتی

درآمد صادراتی ما از فروش مواد خام گیاهان دارویی کمتر از 70 میلیون دلار تخمین زده شده است، در حالی که کمپانی‌های بزرگ دنیا با فروش محصولات ما به بیش از هفت میلیارد دلار سود دست پیدا می‌کنند. رئیس مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال امروز در دهمین گردهمایی سالانه کارشناسان مسئول واحدهای استانی این مؤسسه در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) با بیان اینکه این گردهمایی بر خلاف سال‌های گذشته که در ابتدا یا انتهای هر سال برگزار می‌شد، امسال با توجه به اهمیت سال زراعی برای ما، در ابتدای این سال برگزار می‌شود، به حیثیتی بودن بحث گندم در کشور اشاره کرد و گفت: در تمامی کشورها و دولت‌ها گندم نماد پیشرفت بخش کشاورزی محسوب می‌شود که ما نیز توانسته‌ایم با همکاری‌های صورت‌گرفته و پس از چند سال افول، مجدداً شاهد جهش‌هایی در زمینه تولید گندم باشیم.

محمدحسن عصاره با اشاره به برخی رویکردهای مؤسسه در جهت ارتقاء کمی و کیفی وظایف نظارتی این مؤسسه، تولید بیش از هشت میلیون تن گندم در سال جاری را از موفقیت‌های چشمگیری اعلام کرد که توانسته‌ایم به آن دست پیدا کنیم و خاطرنشان کرد: خوشبختانه طی سال گذشته، در تولید بذر گندم نیز سربلند بودیم و رکوردی که در تولید بذر گندم به ثبت رساندیم، طی 40 سال اخیر بی‌سابقه بوده که این نشان‌دهنده هماهنگی و عزم ملی است. وی با بیان اینکه در سال گذشته بیش از 94 درصد برنامه‌های تدوین‌شده تحقق پیدا کرد، افزود: در تمامی استان‌ها تقریباً به عملکرد 100 درصد رسیدیم و در این گردهمایی نیز به‌دنبال برنامه‌ریزی مطلوب برای سال زراعی 96 - 95 و تأمین بذر سال آینده هستیم. عصاره تغییر رویکردها، رشد شاخص‌های کیفی، ارتقاء استانداردها، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، تشویق به سرمایه‌گذاری  بخش خصوصی، توسعه فعالیت‌های مؤسسه در محصولات جدید باغی و زراعی، ارتباط با مجامع بین‌المللی و حضور تشکل‌های صنفی در تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری‌ها را از برنامه‌های مثمرثمری عنوان کرد که در حال اجرا در مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال هستند. وی از تلاش‌های صورت‌گرفته جهت تغییر رویکردها و ارتقاء کیفیت و استانداردها به برداشت مزارع برداشت تولید بذر ذرت به‌صورت بلال، نصب دستگاه‌های گراویتی و احداث دستگاه‌های خشک‌کن بلال ذرت اشاره کرد و ادامه داد: با توجه به اهمیت ارتقاء سطح کیفی شرکت‌های تولیدکننده بذر، مؤسسه نسبت به تهیه و تدوین دستورالعمل و رتبه‌بندی شرکت‌های تولیدکننده بذر گندم و جو اقدام کرد که مزایای این رتبه‌بندی، ایجاد زمینه رقابت برای تولید بذر با کیفیت بالاتر، زمینه برای آزادسازی قیمت بر اساس کیفیت، امکان هدفمندسازی یارانه بذر و هدایت برنامه به سمت افزایش شرکت‌های توانمند بود.

رئیس مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال تصریح کرد: با استفاده از سیستم‌های نظارت الکترونیک بذر، فرآیند ثبت موقعیت‌یابی مزارع تولید بذر، نظارت بر وضعیت تولید و رعایت استانداردها توسط بازرسان بذر این محصولات به‌صورت الکترونیک انجام می‌گیرد. عصاره یادآور شد: از اهداف راه‌اندازی این سیستم نظارت الکترونیکی، دسترسی به‌موقع به اطلاعات مزارع تولید بذر، اطمینان کامل از انجام به‌موقع بازدیدها و ایجاد وحدت رویه در نظارت بر مزارع بذری بود. وی با اشاره به ایجاد کرت‌های کنترلی به‌منظور ارزیابی اصالت و خلوص ژنتیکی پارت‌های بذری محصولات زراعی تولیدی و وارداتی تأکید کرد: در زمینه صدور مجوز و تمدید آن نیز تغییرات متعددی صورت گرفت و شرط لازم برای تمدید یا صدور مجوزها، برگزاری دوره‌های تخصصی برای مدیران فنی شرکت‌ها اعلام شد. عصاره با اشاره به صدور مجوز برای احداث شش باغ مادری، از به پایان رسیدن عملیات اجرایی احداث سه باغ مادری تا پایان سال جاری خبر داد. وی به اهمیت بالای تولید نشاء در شرایط آب و هوایی خشک کشور اشاره کرد و اظهار داشت: دستورالعمل‌هایی برای تولید نشاء تدوین شده است و از سال جاری شاهد تولید نشاء باکیفیت در کشور خواهیم بود. رئیس مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال آغاز به‌کار سامانه ثبت مجوزهای ورود، ترخیص کالا و صادرات را باعث کاهش مشکلات پیش‌آمده با گمرک و گاهی مفقود شدن محصولات دانست و گفت: متقاضیان با دسترسی آسان به این سامانه، از تمامی خدمات به‌صورت الکترونیک بهره‌مند می‌شوند. عصاره همچنین افزود: برای حضور پررنگ در جوامع بین‌المللی، به‌دنبال پیگیری اخذ مجوز صدور گواهی بین‌المللی کیفیت بذر (گواهی نارنجی ایستا)، تکمیل عضویت در OECD با پرداخت بدهی‌ها، درخواست عضویت در UPOV و پیگیری عضویت در APFA در راستای ارتقاء تعاملات بین‌المللی هستیم. وی با بیان اینکه باید از پرداختن تنها به چند محصول خاص جلوگیری به‌عمل آوریم، خاطرنشان کرد: نباید یادمان برود چه ظرفیت‌های بی‌نظیری برای اشتغال جوانان کشور داریم و همچنین بیاد بتوانیم با تولید داخلی، از حجم عظیم واردات بکاهیم. عصاره ادامه داد: با تغییر الگوی کشت خواهیم توانست با استفاده از آب کمتر، علاوه بر کسب درآمد بیشتر، از آب و خاک حفاظت کنیم و استقرار بیشتری در روستاها داشته باشیم. وی از صدور تعدادی گواهی محدود برای تولید گیاهان علوفه‌ای و زینتی خبر داد و تصریح کرد: با ورود به تولید گیاهان داروی، علوفه‌ای، زینتی و گیاهان جنگلی و مرتعی نه‌تنها خواهیم توانست عقب‌افتادگیمان در این بخش‌ها را جبران کنیم، بلکه مشکلات اقتصادی و اشتغالی که به‌دلیل غفلت خودمان به‌وجود آمده است را کاهش خواهیم داد.

رئیس مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال با بیان اینکه هم‌اکنون بیش از 12 کمپانی بزرگ در دنیا هستند که به مواد خام گیاهان دارویی ما وابستگی کامل دارند، یادآور شد: این در حالی است که درآمد صادراتی ما از فروش این مواد کمتر از 70 میلیون دلار تخمین زده شده است و کشورهای مذکور با فروش فرآورده‌های محصولات ما به بیش از هفت میلیارد دلار سود دست پیدا می‌کنند؛ پس جای پرسش است که چرا ما خودمان نباید از این سود بهره‌مند شویم؟! عصاره در پایان چالش‌های پیش روی مؤسسه را ضرورت تغییر ساختار، کادرسازی و تأمین نیروی انسانی آموزش‌دیده، فرهنگ‌سازی و نظام اخذ تعرفه برای خدمات ارائه‌شده، آشنایی قضات به قوانین و مقررات مربوط به تخلفات حوزه بذر و نهال، شکستن انحصار تجارت بذر از گروهی کوچک با ایحاد فضای مثبت در رقابت آزاد اعلام کرد.