مقالات

قاتلی‌که ظاهرا از آن نمی‌ترسیم

۱۳ شهریور ۱۳۹۴

پرده اول: حجم کشتار

همه‌گيري استعمال دخانيات يکي از بزرگترين تهديدات سلامت است که بشر در طول تاريخ با آن مواجه روبرو بوده است.

• استعمال دخانيات نيمي از مصرف‌کنندگان را مي‌کشد.

• سالانه 6 ميليون نفر به علت مصرف دخانيات جان خود را از دست مي‌دهند. 5 ميليون نفر به‌طور مستقيم مي‌ميرند و 10% از (600 هزار نفر) به دليل استعمال دود سيگار جان مي‌بازند.

• تقريبا يک مورد از هر 10 مورد مرگ‌ومير بزرگسالان مستقيما به دليل سيگار رقم مي‌خورد.

پرده دوم: حتي به کودکان هم رحم نمي‌کند.

• استعمال دخانيات نه‌تنها بزرگسالان را نشانه رفته است، بلکه کودکان نيز از خطرات آن در امان نيستند.

• در سراسر جهان بيش از 40% از کودکان، پدر يا مادر سيگاري دارند.

• تقريبا نيمي از کودکان در معرض دود سيگار بزرگسالان قرار مي‌گيرند.

• قرباني حدود 30% از مرگ‌هاي قابل انتساب به دود سيگار ديگران کودکان بوده‌اند.

• به گفته دبير کل جمعيت مبارزه با استعمال دخانيات، سن‌ گرايش به استعمال دخانيات از 16-14 سالگي به 12 سالگي رسيده و به‌طور خطرناکي نوجوانان در معرض خطر قرار گرفته‌اند.

پرده سوم: جنگ غني و ضعيف

• اکثر سهامداران شرکت‌هاي سازنده بزرگ و برند‌هاي جهاني سيگار در کشورهاي توسعه‌يافته هستند در حالي‌که 80% از سيگاري‌هاي جهان در جوامع و کشورهاي فقير و يا با درآمد متوسط زندگي مي‌کنند.

• برخلاف تبليغات گسترده در مورد بي‌ضرر بودن و کم‌ضرر بودن برخي از اقلام سيگار يا سيگارهايي که از فيلترهاي خاصي استفاده مي‌کنند، هيچ سيگار بي‌خطر يا کم‌خطري وجود ندارد.

• تبليغات شرکت‌هاي توليده‌کننده سيگار علي‌رغم وضع انواع محدوديت‌ها باز هم به جلب مشتري بيشتري کمک مي‌کنند. در کشورهاي توسعه‌يافته، وضع ماليات‌هاي سنگين،‌ قيمت سيگار و محصولات دخاني را بالا برده، از ميزان مصرف آن مي‌کاهند در حالي که در کشورهاي در حال توسعه به دليل وجود قاچاق و عدم توانمندي زيرساخت‌هاي اداري، ابزار ماليات از قدرت کمتري براي محدودسازي مصرف دخانيات برخوردار بوده است.

پرده چهارم: ولي ‌اميد همچنان وجود دارد.

• مطالعات نشان داده است که اقدامات کمک به ترک سيگار مي‌تواند موفق باشد.

• مشاوره و دارو، شانس موفقيت ترک سيگار را در افرادي که اقدام به ترک مي‌کنند تا دو برابر افزايش مي‌دهد.

• هنوز در کشور ما برخلاف بسياري از نقاط دنيا که ميزان مصرف سيگار در ميان مردان و زنان برابراست، ميزان مصرف در زنان حدود 3% است که مي‌توانند نقطه قوتي براي پيشگيري به شمار آيد ( البته نقطه تهديد هم از طرف ديگر به شمار مي‌آيد چرا که شرکت‌ها اين جمعيت را به عنوان بازار بالقوه مي‌توانند هدف قرار دهند).

و بالاخره جامعه پزشکي هنوز با تمام توان خود به صحنه پيشگيري از استعمال و ترک سيگار وارد نشده است. مواد آموزشي در برنامه آموزش پزشکان عمومي گنجانده نشده است و در بازآموزي‌ وزن چنداني ندارد. ورود جامعه پزشکي هم به عنوان رهبران سلامت و همچنين به‌عنوان ارايه‌دهندگان خدمت ترک و پيشگيري مي‌تواند نقش بسزايي در مقابله با اين قاتل بزرگ داشته باشد.

ما در نوين‌پزشکي براي کمک به فعال‌شدن هرچه بيشتر جامعه پزشکي اطلاع‌رساني در زمينه مدخلات اين حوزه را در اولويت خود قرار داده‌ايم. اميددارم از خواندن مقاله ''ترويج ترک سيگار'' که با همين هدف انتخاب شده است لذت ببريد و از اطلاعات آن براي کمک به مراجعه‌کنندگان بهره‌ بگيريد.

منبع: هفته نامه نوین پزشکی