بایدها و نبایدهای غذایی در سردردها؛ از دیدگاه طب سنتی ایرانی ( 1 )

آقای محمد احمدی - کارشناس ارشد تغذیه 

همه ما در طول زندگی خود، سردرد را تجربه کرده­ایم و طبیعتا در آن زمان احساس خوبی نداشته­ایم. اما علت ایجاد سردرد چیست؟ و درمان مناسب آن کدام است؟ آیا برای این حالت ناتوان کننده، پرهیزات غذایی خاصی وجود دارد؟

 باید بگوییم که هر مکتب طبی برای خود دارای سیستم تشخیص و درمان ویژه­ای است. در پزشکی کلاسیک، 90% سردردهای خوش­خیم زیرمجموعه دسته کوچکی از سردردها شامل میگرن، سردرد فشاری و خوشه­ای قرار می­گیرند و 10% باقیمانده، طیف گسترده­ای از انواع سردردها را شامل می­شود که سردردهای با منشأ ناشناخته نیز در این گروه قرار می­گیرند. نکته مهمی که در این میان وجود دارد این است که علی رغم وجود تنوع زیاد سردردها، پروتکل درمانی آن­ها بسیار شبیه هم بوده و در بیشتر مواقع، صرفا علامت درمانی است. خط اول درمان نیز داروهایی است که بطور مداوم باید مصرف شود و توصیه­های غذایی جایگاهی در نسخ نرولوژیست­ها (متخصصین مغز و اعصاب) ندارد.

طب سنتی ایرانی نیز که یک مکتب کامل طبی است، دارای اصول تشخیص و درمان ویژه خود می­باشد. همانند پزشکی کلاسیک، در طب سنتی ایرانی نیز انواع سردردها بسیار گسترده است و حتی در برخی کتب طبی، تا 1386 نوع سردرد ذکر شده است. آن­چه که در این مکتب مهم است، «مزاج» می­باشد و زمانی تشخیص درست است که به یک متخصص متعهد و مجرب طب سنتی مراجعه کنید تا پس از گرفتن یک شرح حال کامل و معاینه، مزاج و سوءمزاج­های مخصوص شما را شناسایی کند و سپس توصیه­های لازم را انجام دهد.

مرحله اول درمان نیز اصلاح تدابیر است. یعنی تا زمانی که نوع تغذیه، خواب، ورزش، مسائل روحی روانی، آب و هوا و.... اصلاح نشده، نباید اقدام به مصرف داروهای مرکب – که انواع گیاهی آن هم خالی از عارضه نیستند – کرد. در صورت رعابت نکردن تدابیر، داروها هم کمتر اثر می­کنند. پس نباید به خیلی از افرادی که مدعی درمان با طب سنتی هستند و برای همه افراد، یک داروی مشابه تجویز می­کنند و کاری با اصلاح تدابیر ندارند، اعتماد کرد!

اما تغذیه درمانی یا رژیم درمانی از جایگاه ویژه­ای در طب سنتی ایرانی برخوردار بوده و درواقع یکی از مهمترین اصلاحات تدابیر به حساب می­آید. تغذیه درمانی سردرد در طب سنتی نیز بسیار کاملتر از پزشکی کلاسیک است. در این مقاله بطور مختصر نکات کلیدی تغذیه­ای را در همه انواع سردرد بطور کلی و سپس بعضی سردردها بطور اختصاصی بیان می­کنیم و البته باز تأکید می­کنیم که برای تشخیص درست و درمان ریشه­ای سردرد باید به متخصص متعهد و مجرب طب سنتی مراجعه شود.

توصیه ­های کلی در سردردها:

-         کاهش دریافت غذا و نوشیدنی­ها (البته برخی سردردها هم هستند که بخاطر ضعف و خالی بودن معده ایجاد می­شوند و این توصیه در آن­جا کاربرد ندارد. )

-         تلیین طبیعت؛ یعنی دفع کافی از روده­ها (تقریبا در همه بیماری­ها، این توصیه جزء اقدام­های اولیه است.)

[اگر مواد زائد باقیمانده در روده­ها به موقع و به درستی دفع نشوند، بخاراتی سمی از روده­ها به سمت مغز متصاعد شده و سبب بروز سردرد می­گردد. ]