درمان آبریزش بینی و خلط پشت حلق در طب سنتی

از شایعترین شکایات بین مراجعین به مراکز درمانی آبریزش بینی و خلط پشت حلق می باشد که به صورت حاد یا مزمن بروز می کند و بر اساس علایم همراه و شدت و ازمان آنها تشخیصهای متفاوتی از سرماخوردگی حاد تا سینوزیت مزمن و رینیت آلرژیک دارد. در طب قدیم نیز تفکیک انواع با استفاده از علایم همراه صورت می گیرد. یک گروه با ترشحات رقیق همراه با سوزش و خارش بینی و چشم و کام و احساس گرمی در ناحیه سینوسها بروز می کند و دیگری با ترشحات غلیظ و تغییرات شدید صدا و گزش زبان در زمان خوردن غذا و سنگینی زیاد در ناحیه سر و سینوسها بروز می کند. این دو گروه کلی که اصطلاحا به زکام یا نزله گرم و سرد معروف هستند، از نظر درمان در طب قدیم متفاوت هستند و باید تفکیک شوند. اما در هر دو گروه یک سری قوانین کلی وجود دارد:

در همه انواع از خوابیدن به پشت اجتناب باید کرد تا دستگاه تنفسی تحتانی درگیر نشود و حتی توصیه می شود بیمار مبتلا در زمان شدت علایم به گونه ای سر روی بالش بگذارد که ترشحات از بینی او خارج شود و بیرون بریزد.

در ابتدای بروز زكام و نزله، عطسه زيان دارد و بهتر است عطسه را با استفاده از ترکیب روغن بنفشه و بادام در داخل بینی و روی پیشانی، بازداشت.

در همه انواع، پوشيده نگه داشتن سر با کلاه یا هر پوشش دیگر و محافظت سر از هواى خنك و باد ضروری و مفید است.

در همه انواع، در زمان تشنگى نوشیدن آب سردشده با يخ مضر است.

در ابتدای بروز علایم در همه انواع، زیاد خوابیدن مضر است به ویژه در طی روز و بعد از خوردن غذا و استحمام، مگر اینکه ترشحات رقیق و اندک باشد. اما در زمان فروکش کردن علایم زكام و نزله، خوابیدن به بهبود علایم بسیار کمک می کند.

کسی که زیاد به زكام و نزله دچار می شود، اگر در زمان تندرستى برنامه منظم برای ایجاد تعریق در بدن و استحمام داشته باشد از شدت علایم و تکرار بروز بیماری خواهد کاست. البته به شرط سبک بودن معده در زمان تعریق و استحمام و پوشيده نگه داشتن سر بعد از استحمام. همچنین استحمام با آب نیم گرم در کسانی که همراه با ترشحات خارش و سوزش در کام و بینی دارند مفید است.

تراشیدن موهای سر و نیز عادت به شانه کردن و خاراندن سر نیز در کاهش علایم زکام و نزله موثر است.

استفاده از میوه های آبدار خصوصاً هندوانه و خربزه باعث افزایش احتمال بروز علایم زكام و نزله در افراد مستعد می گردد.

روغن مالی زیاد در ناحیه سر و خواب طی روز در زمستان باعث افزایش احتمال بروز زكام و نزله می گردد.

بهتر است تا زمانی که ریزش ترشحات ادامه دارد از مصرف داروهایی که باعث بند آمدن ترشحات می گردد برحذر بود چرا که باعث بروز سردرد یا طولانی شدن دوره بیماری می گردد.

در همه انواع، استفاده از بخور بابونه و مرزنجوش می تواند در کوتاه کردن دوره بیماری و کاهش علایم مفید باشد.