آیا زردچوبه در بهبود سرطان سینه موثر است؟

مواد موجود در اين ادويه ضد سرطان است

ترجمه: نازنين صائمي 

امروزه سرطان پستان يکي از شايع‌ترين انواع سرطان در زنان سراسر جهان است، به‌طوري‌که حدود 25 درصد از کل موارد بدخيمي در زنان، به‌خصوص در کشورهاي توسعه يافته مربوط به اين سرطان است. آمارها نشان مي‌دهد که سرطان پستان دومين علت مرگ و مير زنان در جهان است. بنابراين يافتن اطلاعات و درک مکانيسم‌هاي مولکولي که در اتيولوژي، پيشرفت و درمان بيماري موثر هستند، مهم و ضروري است. 

طبق مطالعات وسيعي که روي زردچوبه صورت گرفته، نشان داده شده که ماده موثره موجود در اين گياه که تحت عنوان کارکومين شناخته مي‌شود، داراي اثرات آپوپتوزي وضد‌تکثير سلولي است. از آنجا که کارکومين داراي اثرات ضد التهابي، آنتي‌اکسيداني و ضد توموري است، در بسياري از مطالعات، به‌عنوان نماينده يک ماده شيميايي ضد سرطان، به‌طور وسيعي در مدل‌هاي سرطاني مورد استفاده قرار گرفته است. کارکومين در آب نامحلول و ناپايدار است اما با بهبود خواص حلاليت آن، مي‌توان کارکومين را به فرم محلول در آب نيز تبديل کرد. 

کارکومين به روش‌هاي متفاوت و از طريق شرکت در مکانيسم‌هاي مولکولي متنوع که در ادامه مطلب به برخي از آنها پرداخته شده، در بهبود سرطان پستان موثر است. مطالعاتي که روي جوندگان انجام گرفته، حاکي از آن است که کارکومين مي‌تواند از تکثير انواع متنوعي از سلول‌هاي سرطاني و در نتيجه بروز سرطان پيشگيري کند. در مدل‌هاي حيواني orthotransplant و xenotransplant، با استفاده از کارکومين به تنهايي و هم به‌صورت ترکيب کارکومين با داروهاي شيمي‌درماني يا راديوتراپي، از رشد سلول‌هاي سرطاني جلوگيري به‌عمل آمد. 

مطالعات انجام شده توسط دکتر با نرخه و همکارانش نشان مي‌دهد که کارکومين موجب توقف G2/M و بروز آپوپتوز شده و از طريق جلوگيري از تجمع ديناميکي ميکروتوبول‌ها، از تکثير سلول‌هاي توموري جلوگيري کرده که در نتيجه موجب فعال شدن چک‌پوينت ميتوزي در رده سلولي سرطان پستان يعني MCF-7 مي‌شود. علاوه بر اين، سلول‌ها در فاز G(1) چرخه سلولي تجمع پيدا کرده و کارکومين از بيان ژن zeste homolog 2 (EZH2) و از طريق تحريک سه عضو اصلي مسير Mitogen-activated protein kinase (MAPK)، جلوگيري مي‌کند. علاوه بر اين، کارکومين از طريق ايجاد آپوپتوز در سلول‌هاي توموري از رشد اين سلول ها جلوگيري مي‌کند.

مطالعات نشان مي‌دهند که تکثير و نمو سلول‌هاي سرطان سينه با فعال شدن غيرطبيعي مسير سيگنالي Wnt/?-catenin در ارتباط است که کارکومين از بيان ژن‌هاي ?-catenin و cyclin D1 در رده‌هاي سلولي سرطان سينه، يعني MCF-7 و MAD-MB-231 جلوگيري مي‌کند.

پژوهش‌هاي انجام شده روي استفاده از يک درمان ترکيبي شامل MMC که يک داروي پرمصرف در شيمي‌درماني است و کارکومين، نشان مي‌دهند که کارکومين از طريق افزايش حساسيت سلول‌هاي سرطاني به MMC و کاهش عوارض جانبي وابسته به آن به‌طور همزمان، مي‌تواند منجر به بهبود و موثرتر واقع شدن انواعي از شيمي‌درماني شود که بر پايه MMC استوار است و در نتيجه منجر به افزايش حيات سلول و کاهش پراکسيداسيون ليپيدي و تخريب DNA سلول مي‌شود. همچنين، استفاده از ترکيب MMC و کارکومين به منظور درمان سرطان، از بيان پروتئين تنظيمي گلوکز (GRP58)، cyclin D1، CDK2 و CDK4 در سلول‌هاي سرطاني جلوگيري کرده و موجب بيان p21،p27 در اين سلول ها مي‌شود.

گزارشات ديگري نيز مبني بر افزايش و بهبود تاثير MMC در رده سلولي سرطان پستان، MCF-7، از طريق مسير مولکولي P38 MAPK وجود دارد.

ماسپين، يک بازدارنده سرين پروتئاز است که مانع رشد تومور و متاستاز به‌صورت in vivo و متاستاز سلول‌هاي سرطاني به نواحي ديگر به‌صورت in vitro مي‌شود. مطالعات انجام شده توسط دکتر Prasad و همکارانش نشان مي‌دهد که بيان ژن ماسپين در سلول‌هاي MCF-7 در حضور کارکومين افزايش پيدا مي‌کند. کارکومين اين کار را از طريق افزايش بيان p53 و کاهش بيان Bcl-2 انجام مي‌دهد. کاهش بيان Bcl-2 از طريق افزايش بيان miR-15a و miR-16 در سلول‌هاي MCF-7 نيز بوسيله کارکومين صورت مي‌گيرد. ديگر مطالعه انجام شده توسط دکتر Chiu و دکتر Su نشان داد که کارکومين از تکثير سلول‌هاي MDA-MB-231 به دو طريق افزايش بيان p21 و يا افزايش نسبت بيان ژن Bax به Bcl-2، ممانعت بعمل مي‌آورد. علاوه بر اين، پروتئين AIP-1/Alix که يک پروتئين بازدارنده پاراپتوزيس است، در سلول‌هاي بدخيم سرطان پستان که با کارکومين تحت درمان قرار گرفته بودند، به‌صورت فزاينده‌اي کاهش پيدا کرد. از ديگر يافته‌هاي اين مطالعه، تاثير بازدارنده کارکومين در پيشگيري از متاستاز و تهاجم سلول‌هاي سرطان پستان به قسمت‌هاي ديگر از طريق ممانعت مستقيم از فعاليت پروتئين ?6?4 integrin بود.

بسياري از داروهاي ضدسرطان فاکتور هسته‌اي ?B يا (B?-NF) را، که بقاي سلول، تکثير و متاستاز آن را تنظيم مي‌کند، فعال مي‌کنند. پژوهش‌ها نشان مي‌دهند که کارکومين از مهاجرت سلول‌هاي سرطان پستان، سرعت تکثير آنها، چسبندگي و تهاجم اين سلول‌ها از طريق کاهش بيان NF-?Bp65 جلوگيري مي‌کند.

پروتئين HER2 (Human Epidermal Groeth Factor)، يک انکوپروتئين است که در تقريبا 15 تا 25 درصد از موارد ابتلا به سرطان پستان داراي بيان فزاينده‌اي مي‌شود. مطالعات نشان مي‌دهند که کارکومين موجب کاهش HER2، کاهش فسفريلاسيون Akt و MAPK و همچنين کاهش بيان NF-?B، هم در سلول‌هاي BT-474 و هم در سلول‌هاي SK-BR-3-hr مي‌شود. کارکومين همچنين موجب بهبود اثر شيمي‌درماني در اين بيماران مي‌شود. 

در بسياري از انواع سرطان، بيان پروتئين‌هاي F-box و Skp2 که به‌عنوان انکوژن فعاليت مي‌کنند، به‌علت مختل کردن فعاليت p27 به شدت افزايش مي‌يابد. از آنجا که کارکومين موجب بيان p27 و توقف رشد از طريق مختل کردن فعاليت Skp2 در سلول‌هاي MDA-MB-231 مي‌شود، استراتژي‌هاي درماني که به منظور کاهش Skp2 طراحي شده‌اند، احتمالا بتوانند نقش کلينيکي مهمي را در مراقبت از انواع سرطان پستان که ER/HER2 در آنان منفي است، ايفا کند.

در خاتمه يادآوري اين نکته ضروري است که هنوز مکانيزم‌هايي که به‌واسطه آنها کارکومين در درمان سرطان موثر است، تحت بررسي است و از آنجا که بيشتر اين مطالعات به‌صورت in vitro انجام شده، هنوز براي آنکه بتوان از curcumin و مشتقات آن در درمان سرطان استفاده کرد، به مطالعات in vivo بيشتري نياز است.