روانشناسی شفا ترجمه ای از علم النفس می باشد که فن ششم از طبیعیات شفا می باشد. علم النفس شفا در حقیقت دمباله کتاب قانون است و فن اولیه ابن سینا که در تمام ادوار زندگی آن را تمرین و ممارست کرده طب بوده از این رو این کتاب از تمام کتابهای شفا کامل تر است. علم النفس ارسطو نهالی بوده که در اثر فکر عمیق ابن سینا آن نهال را در این کتاب درختی تناور می بینیم و پس از گذشتن ده قرن تمام امروز که این کتاب از نظر شما می گذرد کتابی نو است. مسائلی که در حقیقت نفس در این کتاب ذکر شده با آنچه برگسون در فرانسه منادی آن بود تطبیق می شود و موضوعاتی که در حقیقت حس گفته شده مانند تحقیقات در حس لامسه و حس شامه به حد اعجاز است. 

 

 

ابن سینا یک موضوع کوچک را که در کتاب ارسطو می دیده به اندازه ای بر آن تفریغ می کند و شرح و بسط می دهد که به کلی چیز دیگر می شود. از این رو ابن سینا را می توان فیلسوف گفت زیرا عقاید خاصه بسیار دارد ولی ابن رشد را با همه دقت نمی توان فیلسوف گفت.

 

فارابی هم در طرز فکر به ابن رشد شبیه است. ابن سینا متجاوز از دوهزار جلد کتاب که بیشتر آن ترجمه بوده در دسترس داشته و کتاب شفا مجموعه آن آثار است. واقعا کتاب شفا اقیانوسی است که هر قدر ملاحان در آن فروروند و از مرواریدهای پراکنده آن بیرون بیاورند باز تمام نمی شود.