مقالات

اطلاعات در مورد داروهای بدون نسخه باید تکمیل شود

۴ مهر ۱۳۹۴

 

ترجمه: شادي شاهزماني

 

Medscape: ضددردهاي OTC اغلب در مديريت دردهاي خفيف تا متوسط اثرگذار هستند و مزاياي مورد توجه بيماران را دارند. به همين دليل است که اغلب بيماران آنها را داروي واقعي به حساب نمي‌آورند و همچنين، چرا داروهاي OTC اغلب بوسيله ارايه دهندگان مراقبت و سلامت شناسايي نمي‌شوند؟ اگر اين موضوع در هر بيمار ارزيابي نشود، عواقب جدي و وخيمي برجاي مي‌گذارد، خصوصا اگر بدون هيچ دستورالعملي به مصرف ضددردهاي OTC ادامه دهد. در شماره گذشته، در مورد ضدالتهاب‌هاي غيراستروئيدي صحبت شد و اينک به بقيه موارد پرداخته خواهد شد.

 

 

استامينوفن

 

در حال حاضر، سميت استامينوفن شايع‌ترين علت نارسايي حاد کبدي در ايالات متحده است. بسياري از اين موارد با مصرف بيش از حد عمدي دارو رخ مي‌دهد، اما اقليت قابل توجهي از بيماران با سميت کبدي مشخصي که در اثر استامينوفن رخ داده، از دارو استفاده اشتباهي کرده‌اند، بدون آنکه آن را بشناسند.

 

مورد بحث ما در شماره قبل، نمونه مشخصي از مواردي است که از اين دارو استفاده نادرست مي‌کنند. نخست آنکه، آنها اصلا نمي‌دانند که استامينوفن هم يک داروي واقعي است. از سوي ديگر، دوزهاي مختلفي از دارو را هميشه با خود دارند. استامينوفن در راه‌هاي مختلف و در ترکيبات داروهاي متعددي قرار دارد که وضعيت کاملا گيج‌کننده‌اي را براي بيمار به وجود مي‌آورد.

 

 

راهي به سوي پيامدهاي بهتر

 

مسايل پيچيده‌اي که در رابطه با آنالژزي‌هاي OTC وجود دارد، موضوع جديدي نيست و به مداخلات چندوجهي براي خلق پيامدهاي بهتر براي بيمار نياز دارند.

 

1) سيستم بهداشت و درمان نياز دارد حضور داروهاي OTC را در همه جا و در آن واحد به رسميت بشناسد، خصوصا ضددردهاي OTC بازنگري داروها بخشي از راه حل است اما در زمينه داروهاي OTC اين مساله نياز به توجه ويژه دارد. به هرحال، تکيه بر داده‌هاي مقطعي باعث انجام اين کار نمي‌شود. بهتر آن است، سيستم‌هاي اطلاعات سلامت داده‌هاي خود را در سايت‌هاي مختلف به اشتراک بگذارند، از بيمارستان، کلينيک، داروخانه و حتي منزل بيماران. هرچه تعداد بيشتري از اعضاي تيم مراقبت از بيمار با هم مشارکت داشته باشند، با کمک گرفتن از ارتباط‌هاي تقويت شده از طريق تکنولوژي، آنها مي‌توانند ارزيابي دقيق‌تري از مشخصات کامل روند درمان بيمار فراهم آورند.

 

2) کمپاني‌هاي داروسازي بايد تمامي اطلاعات دارويي را روي برچسب‌هاي جعبه دارو درج کرده و محتويات خاص داروها را به وضوح معرفي کنند. به‌طور مثال، در محصولات حاوي استامينوفن، بايد دقيقا و واضح روي برچسب دارو در مورد استامينوفن اطلاعات لازم آورده شود. برچسب محصولات تجاري بايد دربرگيرنده نام ژنريک عناصر فعال موجود در آن باشد.

 

3) علاوه بر وظايف شرکت‌هاي دارويي در ارايه اطلاعات لازم به بيمار، ارايه‌دهندگان مراقبت‌هاي سلامت نيز بايد مشورت‌هاي لازم را در مورد بهترين انتخاب، براساس خصوصيات خطر ـ منفعت بيمار، به بيمار بدهند. بيماران در معرض خطر بيماري‌هاي قلبي‌عروقي، گوارشي و کليوي، بايد تا حد امکان ار داروهاي NSAIDs پرهيز کنند. بيماراني که مبتلا به بيماري کبدي بوده يا در معرض خطر اين دسته از بيماري‌ها قرار دارند، نبايد از دوزهاي بالاي استامينوفن استفاده کنند، هرچند NSAIDs ممکن است آنها را معرض خطر خونريزي دستگاه گوارشي قرار دهند.

 

4) NSAIDs ممکن است در دردهاي مزمن، مانند استئوآرتريت، در مقايسه با استامينوفن، کمي موثرتر باشند، اما مسلما ايمني استامينوفن در مقابل NSAIDs بيشتر است. بسياري از بيماران ترکيبي از داروهاي فوق را استفاده کرده يا مرتبا بين اين عوامل سوئيچ مي‌زنند. بسياري از ارايه‌دهندگان خدمات سلامت نيز ضددردهاي مختلفي را در يک زمان، تجويز يا توصيه مي‌کنند. به‌هر حال، آنچه مسلم است، مطالعات اندکي در مورد کارايي، قابليت تحمل و ايمني اين نوع تجويز باليني موجود است و بايد کارهاي بيشتري در اين حوزه انجام شود.


5) موضوع مسکن‌هاي OTC، تا زماني که هدف و تاثير اين داروها را بر زندگي هرروزه بيمار به‌طور جدي پيگيري نکنيم و در نظر نگيريم، موضوعي پيش‌پا افتاده به نظر مي‌رسند. از سطح مراقبت‌هاي اوليه تا سطوح بسيار تخصصي، بيماران از داروهاي OTC انتظار تخفيف درد دارند، اغلب بدون آنکه خودشان بينش و آگاهي نسبت به داروها داشته و بدون آنکه پزشکان آنها در مورد انتخابشان به آنها هشدار دهند. قدم اول به سوي کار بالين بهتر بايد آگاهي از کاربرد مسکن‌هاي OTC باشد، به اين ترتيب، مي‌توان درد بيماران را موثرتر و ايمن‌تر درمان کنيم.

 

 

منبع: روزنامه سپید، 94/6/28