مقالات
با جوشهای سرسیاه چه کنیم؟
ريشه دانههاي سرسياه
دکتر مجتبي اميري، متخصص پوست و عضو هياتعلمي بيمارستان بقيها...
اگر هر بار جلوي آينه ميايستيد، نقطههاي سياه سر بيني توجهتان را به خود جلب ميکند و باعث رنجشتان ميشود يا فکر ميکنيد هرازگاهي مجبوريد جلوي آينه بايستيد و با فشار دادن 2 طرف دانههاي سرسياه با ناخن آنها را از پوستتان خارج کنيد، بهتر است پيش از هر چيز با نکتههاي مهمي در رابطه با نحوه ايجاد اين دانههاي سرسياه آشنا شويد و سپس نحوه درمان و پيشگيري از آنها را فرا بگيريد.
علاوه بر سلولهاي پوستي، ضمايمي در پوست وجود دارد که فعاليتهاي مختلفي انجام ميدهند مثل غدد عرقساز، غدد توليدکننده چربي، انواع مختلف گيرندههاي حسي و... يکي از اين غدد، غدد سباسه يا چربيساز است که اطراف پياز مو و روي سطح پوست قرار دارند و چربي توليد ميکنند و وظيفهشان حفظ رطوبت پوست و مو است. غدد چربيساز يا غدد سباسه تحتتاثير هورمونهاي جنسي هستند که از سن بلوغ شروع به ترشح ميکنند. در برخي افراد چربي در منافذ به راحتي جريان پيدا ميکند و به سطح پوست ميرسد. به همين دليل فکر ميکنند پوست چربتري دارند. برخي افراد هم ژنتيکي سلولهاي پوستي چسبندهتري دارند و چربي راحت در منافذ به دام ميافتد که به آن اصطلاحا کومدون ميگويند. کومدونها يا سرسفيدند يا سرسياه.
اين مشکل در کجاها رايجتر است؟
غدد چربيساز در برخي نواحي بدن مثل بيني و سر و قدام سينه، بين کتف و بازوها بيشتر است. در برخي افراد بهدليل جريان کند چربي در منافذ حبس ميشود و در اثر عوامل مختلف مثل اکسيد شدن و رسوب ترکيباتي مثل دوده در محيط روي پوست سياه ميشود و دانههاي سرسياه را تشکيل ميدهد.
اصول درمان و پيشگيري
شستشوي صورت با شويندههاي مناسب و دوري از محيطهاي آلوده تا حدي ميتواند جلوي بروز اين جوشها را بگيرد. براي رفع اين دانهها نيز کارهاي زيادي ميتوان انجام داد. در افرادي که به آکنه مبتلا هستند مصرف داروهاي هورموني ميتواند فعاليت چربي را کم کند. داروي راکوتان نيز باعث کاهش چربي پوست ميشود و در نتيجه جلوي بروز جوشهاي سرسياه را ميگيرد و به رفع آنها کمک ميکند. کرمهاي لايهبردار نيز با لايهبرداري سبب باز شدن منافذ پوست و به جريان درآمدن چربي و از بين رفتن نقاط سرسياه روي بيني ميشود. چسبهاي پوستي موجود در داروخانهها هم بهصورت موقت چربي اکسيدشده را برميدارد. ليزر و ميکرو درم ابريژن نيز براي به جريان افتادن چربي کمککننده است و مانع رسوب و اکسيد شدن چربي ميشود. در ميان انواع مختلف درمان، انتخاب مناسبترين نوع درمان بايد با صلاحديد پزشک صورت گيرد.
دانههاي سرسياه را نترکانيد!
دکتر اميرهوشنگ احساني/ متخصص پوست و عضو هياتعلمي دانشگاه علومپزشکي تهران
اکثر افراد دانههاي سرسياه روي بيني را با جوشهاي سرسياه اشتباه ميگيرند. 10 تا 15 درصد اين دانهها شايد جوش باشند اما بالغ بر 85 تا 90 درصدشان موهايي هستند که رشدشان روي سطح پوست متوقف شده است. تنها راه براي از بين بردن اين دانههاي سياه يا بهتر بگوييم اين موها ليزر کردن آنهاست که سبب کرکي شدن و از بين رفتن سياهي ميشود. بسياري از افراد فکر ميکنند با فشردن اين نقطهها با ناخن يا با کمک قاشقکهايي که در داروخانهها به فروش ميرسد يا حتي با چسب ميتوان اين موها را از ريشه درآورد اما اين باور نادرست است. هنگام فشار دادن اين دانهها مايع سفيدرنگي از کنار آنها ترشح ميشود که در واقع کراتين است و فوليکول مو به اين ترتيب خارج نميشود. حتي در مورد جوشهاي سرسياه نيز فشار دادن جوش و خارج کردن محتويات آن کار درستي نيست و ميتواند سبب باز شدن منافذ پوست و باقي ماندن جاي جوش شود.
درمان دانههاي سرسياه در طب سنتي
دکتر محمد فصيحي دستجردي، متخصص بيماريهاي عفوني محقق طب سنتي
دليل بروز دانههاي سرسياه را در طب سنتي سودا يا مزاج سرد و خشک ميدانند. به افراد مبتلا توصيه ميشود به مدت 40 روز صبحها روي صورت روغن گل بنفشه و شبها روغن بادام شيرين بزنند. نوشيدن شير با شيره انگور نيز ميتواند از بروز دانههاي سرسياه پيشگيري و حتي آن را درمان کند. بخور دادن صورت و سپس پاک کردن آن با حولهاي مرطوب نيز ميتواند تا حدي در کاهش دانههايي که به دنبال اکسيد شدن چربي بروز کرده موثر باشد.
دليل بروز دانههاي سرسياه را در طب سنتي سودا يا مزاج سرد و خشک ميدانند. به افراد مبتلا توصيه ميشود به مدت 40 روز صبحها روي صورت روغن گل بنفشه و شبها روغن بادام شيرين بزنند. نوشيدن شير با شيره انگور نيز ميتواند از بروز دانههاي سرسياه پيشگيري و حتي آن را درمان کند. بخور دادن صورت و سپس پاک کردن آن با حولهاي مرطوب نيز ميتواند تا حدي در کاهش دانههايي که به دنبال اکسيد شدن چربي بروز کرده موثر باشد.
1. انگور: کافي است چند حبه انگور را که تميز شستهايد از وسط به دو نيم و دانههاي آن را خارج کنيد و آن را به تمام سطح پوست خود بزنيد و پس از چند دقيقه براي بستن منافذ پوست، صورتتان را با آب سرد بشوييد.
2. بخور: مقداري آب جوش را در يک کاسه بريزيد و سپس 2 يا 3 قطره اسطوخودوس يا مقداري اسطوخودوس خشکشده را در کاسه بريزيد. موهايتان را با حوله بپوشانيد و براي چند دقيقه بخور بگيريد. با اين کار جوشهاي سرسياه نرم ميشوند و بهراحتي از روي پوست پاک ميشوند. پس از آن صورت خود را با آب سرد بشوييد و خشک کنيد.
3. ماسک سفيده تخممرغ: سفيده تخممرغ نيز به دليل خاصيت چسبندگي سلولهاي مرده را از پوست جدا ميکند و باعث به وجود آمدن سلولهاي جديد ميشود. براي ساختن ماسک سفيده تخممرغ کافي است زرده را از سفيده جدا کنيد و سفيده تخممرغ را روي صورت خود بزنيد و بگذاريد تا خشک شود سپس صورتتان را با آب سرد بشوييد.
4. ماسک عسل و دارچين: عسل براي خارج کردن آلودگيها از منافذ پوست بسيار مفيد است. يک قاشق غذاخوري عسل را با نصف قاشق چايخوري دارچين مخلوط کنيد و روي پوست صورتتان، درحاليکه خشک است، بزنيد و چند دقيقه ماساژ دهيد، سپس با آب گرم بشوييد.
5. ماسک شير و جوز هندي: اين ماسک خوشبو، براي رهايي از جوشهاي سرسياه بسيار مفيد است. يک قاشق شير را با مقداري جوز هندي مخلوط کنيد. مقدار جوز هندي بايد به اندازهاي باشد که يک خمير به دست بيايد. سپس اين ترکيب را روي پوستتان بزنيد و به آرامي ماساژ دهيد و پس از چند دقيقه آن را با آب گرم بشوييد.